آنچه از کلام امام صادق (ع) به تبعیت از سیره پیامبر اکرم (ص) به دست می آید قاعده مدارا کردن با دیگران است.

مراسم بزرگداشت شهادت حضرت امام جعفر صادق (ع) درمرکز اسلامی هامبورگ آلمان

همزمان با ایام شهادت ششمین نور سرمدی و احیاگر مذهب تشیّع، حضرت امام جعفر صادق علیه السلام مرکز اسلامی هامبورگ صحنه­ حضور مسلمانان و عاشقان اهل بیت عصمت و طهارت (ع) بود که با برپایی مراسم سوگواری و عزاداری، مراتب ارادت خود را به آن امام همام ابراز داشتند.

این مراسم که در تاریخ یکشنبه ۸ یولی ۲۰۱۸ برگزار گردید، شامل برنامه های تلاوت قرآن کریم، مداحی و سخنرانی بود.

در این مراسم آیت الله دکتر رمضانی امام و مدیر مرکز اسلامی هامبورگ به ایراد سخنرانی پرداختند. ایشان ضمن تسلیت شهادت حضرت امام صادق (ع)، به ایجاد نهضت علمی آن حضرت و نیز تربیت شاگردان برجسته در زمینه های مختلف علمی اشاره نموده و افزودند: حضرت امام جعفر صادق (ع) افتخار همه مسلمانان و بالاخص شیعیان می باشند. در رابطه با ابعاد مختلف شخصیت آن حضرت کتب و آثار بسیاری نوشته شده است. آن حضرت نهضت علمی عظیمی را پدید آوردند و شاگردان زیادی را در موضوعات مختلف حدیث، کلام، تفسیر و … تربیت نمودند. امامان اهل سنت یا با واسطه یا بدون واسطه شاگردان آن حضرت می باشند. مناظره های علمی ارزشمندی با حضور امام صادق (ع) انجام پذیرفت که هر کدام می تواند موضوع همایش های بزرگ علمی باشد. مالک بن انس درباره فضیلت و عظمت امام صادق علیه السلام می گوید: « ما راءت عین و لا سمعت اذن و لا خطر علی قلب بشر افضل من جعفربن محمد» « هیچ چشمی ندیده است و هیچ گوشی نشنیده است و به قلب هیچ بشری خطور نکرده است، مردی که با فضیلت تر از جعفر بن محمد باشد.» در جمله دیگری می گوید: « و لقد اختلفت الیه زمانا وماکنت اراه الا علی ثلاث خصال: اما مصلیا و اما صائما واما یقراء القرآن. و ما راءیته قط یحدث عن رسول الله صلی الله علیه و آله الا علی الطهاره» « در طول مدتی که به خانه ی آن حضرت آمد و شد داشتم، او را ندیدم جز این که در یکی از این سه خصلت و سه حالت به سر می برد، یا او را در حال نماز خواندن می دیدم و یا در حالت روزه داری و یا در حالت قرائت قرآن. من ندیدم که جعفربن محمد بدون وضو و طهارت از رسول خدا صلی الله علیه و آله حدیثی نقل کند.»

رئیس اتحادیه اروپایی علما و تئولوگ­های شیعه در بخش دیگری از سخنان خویش با اشاره به چند روایت و حدیث به تشریح زندگی عقلانی از منظر امام صادق (ع) پرداخته و افزودند: پیروان امام صادق (ع) امروزه باید آن حضرت را به عنوان الگو و اسوه در زندگی خویش قرار دهند و در واقع با رفتار و کردار خویش آن حضرت را به جامعه بشری و اسلامی معرفی نمایند. از نکته های مهمی که امام صادق (ع) بر آن تاکید داشته اند زندگی عقلانی، حسن معاشرت و اخلاق اجتماعی و نیز زندگی مسالمت آمیز بوده است. لذا در حدیثی می فرمایند: « أکمَلُ الناسِ عَقلاً أحسَنُهُم خُلقاً» « عاقل ترین مردم خوش خلق ترین آنهاست.» در روایت دیگری نیز چنین نقل شده است : محمد بن سلیمان الدیلمی عن أبیه قال : قلت لابی عبدالله – علیه السلام – فلان بن عبادته و دینه و فضله ! فقال : کیف عقله ؟ قلت : لا أدری : فقال : ان الثواب علی قدر العقل .« سلیمان دیلمی می گوید : به امام صادق علیه السلام عرض کردم فلانی در عبادت و دیانت و فضیلت چنین و چنان است . فرمودند : عقلش چگونه است ؟ گفتم نمی دانم . فرمودند : پاداش به اندازه عقل است .» در بیان دیگری می فرمایند: « لیس بین الایمان و الکفر الا قله العقل قیل : و کیف ذاک یا ابن رسول الله ؟ قال : إن العبد یرفع رغبته الی مخلوق فلو أخلص نیته لله لأتاه الذی یرید فی أسرع من ذلک .» میان ایمان و کفر فاصله ای جز کم عقلی نیست . عرض شد : چگونه ای پسر پیغمبر ؟ فرمود : بنده خدا در حاجت خود متوجه مخلوق می شود ، در صورتی که اگر با خلوص نیت متوجه خدا شود آنچه خواهد در نزدیکتر از آن وقت به او رسد .

بیانات و سفارشات حضرت امام صادق (ع) در حوزه اخلاق در سه بخش جمع می شود: ۱٫ حوزه فردی. در حوزه فردی آن حضرت به ارتباط انسان با خدا تاکید می کنند. لذا در هنگام شهادت، همسر گرامیشان را طلبیده و به او دستور دادند تا گروهی از همسایگان و دوستان و پیروان آن حضرت را در نزد او حاضر کنند. پس به آنها فرمودند: « لا تَنالُ شفاعَتُنا لِمَن اِستَخَفَّ بِالصَّلاه » «همانا شفاعت ما به کسی که نماز را سبک بشمارد نمی رسد.» ۲٫ حوزه خانوادگی. در رابطه با اخلاق در خانواده و احترام به والدین می فرمایند: هر کس که از پدر و مادر نافرمانی کند بوی بهشت به مشامش نمی رسد. ۳٫ اخلاق اجتماعی. آن حضرت همواره بر گره گشایی و مساعدت و یاری انسانها تاکید داشتند. روایت است که شخصی نزد حضرت امام صادق(ع) رسید.حضرت از او پرسید: برادرانت که از نزد آن ها آمدی چگونه بودند؟ او در پاسخ آن ها را ستود و پاک و نیکو معرفی کرد. امام(ع) فرمود: عیادت ثروتمندان از فقرا چگونه بود؟ عرض کردم: بسیار ناچیز است، امام(ع) فرمود: دیدار و احوالپرسی ثروتمندان از فقرا چگونه بود؟ عرض کردم: اندک است .حضرت فرمود: دستگیری ثروتمندان از فقرا چگونه بود؟ عرض کردم: شما از اخلاق و صفاتی سؤال می کنید که در بین مردم ما کمیاب است، حضرت فرمود: پس چگونه آن ها خود را شیعه می دانند؟

امام صادق (ع) در سفارش دیگری به اصحاب خود چنین فرمودند: «اوصیکم بتقوی الله و اداء الامانه لمن أئتمنکم و حسن الصحابه لمن صحبتموه و أن تکونوا لنا دعاه صامتین». شما را به تقوای پروردگار و پرداختن امانت به هر که شما را امین دانست و برخورد خوب با هر که شما را مصاحبت و همراهی کرد و اینکه برای ما دعوت کنندگانی ساکت و بی سروصدا باشید، سفارش می کنم. آنان از این سخن امام به شگفتی آمدند، چگونه لب بسته، دعوت به سوی امام کنند؟! حضرت در پاسخ آنها، چنین فرمود: «تعملون بما أمرناکم به من العمل بطاعه الله و تعاملون الناس بالصدق و العدل و تؤدون الأمانه و تأمرون بالمعروف و تنهون عن المنکر و لا یطّلع الناس منکم الاّ علی خیر، فاذا رأوا ما انتم علیه علموا فضل ما عندنا فتنارعوا الیه». به آنچه، امر کرده ایم از اطاعت خداوند، عمل کنید و با مردم با راستی و عدالت رفتار نمائید و امانتها را ادا کنید و امر به معروف و نهی از منکر نمائید و مردم جز خوبی و خیر از شما نبینند. پس اگر شما را چنین یافتید، به حقیقتِ آن چه نزد ما است پی خواهند برد و آن گاه به سوی ما روی می آورند.

لذا امروزه با توجه به شرایطی که برای ما به وجود آمده که مسلمان و پیرو مکتب شیعه هستیم باید ببینیم چقدر توانستیم با رفتار و کردارمان شخصیت جامع امام صادق (ع) را معرفی نماییم.

ایشان در بخش دیگری از سخنان خویش با محکومیت تندروی های برخی از شبکه های اجتماعی نسبت به اهل تسنن، همبستگی و همزیستی مسالمت آمیز مسلمانان را باعث افزایش قدرت برای استیفای حقوق خویش بیان نموده و افزودند: آنچه از کلام امام صادق (ع) به تبعیت از سیره پیامبر اکرم (ص) به دست می آید قاعده مدارا کردن با دیگران است. آیا برخوردی که برخی در شبکه های اجتماعی برای مقابله مذهب علیه مذهب راه اندازی می کنند مطابق با آموزه های امام صادق(ع) است ؟ خیر . امام صادق (ع) به پیروان خود می فرمایند: به عیادت مریض های اهل تسنن بروید، اگر امانت از آنها می گیرید برگردانید، در دادگاه به نفع آنها شهادت دهید، در تشیع جنازه های آنها شرکت کنید، در مساجد آنها نماز بخوانید تا بگویند فلانی جعفری است و فلانی پیرو امام صادق است و این کار شما مرا خشنود می کند.

اگر مسلمانان در کنار یکدیگر همزیستی مسالمت آمیز داشته باشند و اگر کشورهای اسلامی در جهان به یکدیگر کمک و همکاری می کردند یک قدرت بزرگی می شدند که می توانستند حقوق خویش را مطالبه نمایند.

لازم به ذکر است در پایان این مراسم عزاداران شهادت امام صادق(ع)، مهمان سفره با برکت ائمه اطهار(ع) بودند.