آیتالله رمضانی: نگاه مجمع جهانی اهل بیت(ع) ارتباط با شیعیان در سراسر دنیا است
دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت(ع) با یکی از مراجع تقلید در نجف اشرف دیدار کرد.
آیت الله «رضا رمضانی» دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت(ع) و هیأت همراه که در سفر عراق به سر می برند، روز سه شنبه ۱۱ خرداد ۱۴۰۰ در نجف اشرف با آیت الله العظمی «محمد یعقوبی» از مراجع تقلید شیعیان عراق در نجف اشرف دیدار و گفتگو کردند.
آیتالله رمضانی در این دیدار با اشاره به ابراز خرسندی از دیدار با آیت الله العظمی یعقوبی اظهار کرد: از این ملاقات ارزشمند بسیار خوشحال شدم، آثار حضرتعالی را نماینده تان در قم برای من آورد و من آنها را ملاحظه کرده ام.
وی ادامه داد: نگاه مجمع جهانی اهل بیت(ع) این است که با شیعیان در دنیا ارتباط برقرار کند و عقلانیت و معنویت و عدالت را به نحوی که در مدرسه و مکتب اهل بیت(ع) است، با امکاناتی که دارد به جوامع شیعی، پیروان اهل بیت(ع)، مسلمانان و حتی غیرمسلمانان معرفی کند.
دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت(ع) در خصوص فعالیت های این مجمع اظهار کرد: یکی از کارهای مهم مجمع جهانی اهل بیت(ع)، دانشنامه فرهنگ شیعه به نام ویکی شیعه است که ۲۵ هزار مقاله به ۱۲ زبان در آن منتشر شده است. امسال سی و یکمین سال تاسیس مجمع جهانی اهل بیت(ع) است و این مجمع، ۲۵۰۰ کتاب به ۶۸ زبان چاپ کرده که بخشی از آن تالیفی و بخشی هم ترجمه بوده است. برخی از این کتاب ها را علمایی همچون آیت الله مصباح یزدی نوشتند و ما ترجمه کردیم. ولی برای برخی دیگر از کتاب ها، معاونت فرهنگی مجمع جهانی اهل بیت(ع) با اساتید قرارداد می بندد و آنها برای ما می نویسند. یک شورای علمی وجود دارد که در آن، موضوعات و متونی که قرار است نوشته شود، مورد بررسی قرار می گیرد.
وی افزود: یک بخش دیگری از فعالیت های مجمع جهانی اهل بیت(ع) مربوط به مبلغانی است که در دنیا داریم و چهار هزار مبلغ در جهان با مجمع جهانی اهل بیت همکاری میکنند. هزار مبلغ در آفریقا هستند و هزار مبلغ دیگر در پاکستان و مناطق دیگر حضور دارند، البته تعداد مبلغان بیشتر از این عدد است ولی توان ما در مجمع در این حد است. مجمع جهانی اهل بیت(ع) ارتباط دائمی با مبلغان دارد و این مجمع در داخل، دارای بخشی به عنوان اعزام مبلغ است و معاونت بین الملل مجمع وظیفه ارتباط با مبلغان را دارد. مسئولیت طلابی که جامعه المصطفی برای تبلیغ اعزام می کند، با مجمع جهانی اهل بیت(ع) است.
آیت الله رمضانی با اشاره به دانشگاه اهل بیت(ع) اظهار کرد: این دانشگاه برای تحصیلات تکمیلی در مقاطع ارشد و دکترا است که دانشجویان آن از کشورهای مختلف هستند. دانشگاه اهل بیت(ع) در این دوره در حال توسعه است و اکنون ۱۶ رشته تحصیلی دارد. دانشگاه اهل بیت(ع) دارای دانشکده فنی و مهندسی است و تدریس رشته پزشکی در این دانشگاه در آینده نزدیک آغاز می شود. دانشگاه اهل بیت(ع) با وزارت علوم در ارتباط است و هدف دانشگاه تربیت کادر شیعی است تا فارغ التحصیلان در کشورهای خود بتوانند در پست های عالی رتبه همچون معاون وزیر، استاندار و فرماندار خدمت کنند.
وی، شبکه الثقلین را از کارهای مجمع جهانی اهل بیت(ع) دانست و تصریح کرد: این شبکه به زبان عربی است و ۱۸ میلیون مخاطب به صورت دقیق دارد. کم کم در حال ایجاد زبان روسی و زبان های دیگر در شبکه الثقلین هستیم. کارهایی که در مجمع جهانی اهل بیت(ع) است، هر کدام توضیح طولانی دارد. پرتال ۴۲ زبانه ای توسط معاونت فرهنگی این مجمع تاسیس شده که در آن، مباحث کلامی و مباحث تفسیری، منظم و مرتب شده است تا کم کم در اختیار علما و مبلغان در دنیا قرار بگیرد، البته هنوز در ابتدای کار هستیم اما کارهای ارزشمندی شروع شده است.
دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت(ع) افزود: مجامع محلی در برخی از قاره ها و کشورها همچون عراق و اروپا و آفریقا داریم که این مجامع، کارهای آموزشی را انجام می دهند، این هم از کارهای مجمع است.
آیت الله رمضانی با اشاره به همایش حضرت ابوطالب(ع) اظهار کرد: یک خبر خوبی بدهم که همایش بزرگی در مورد حضرت ابوطالب(ع) برگزار کردیم. حکومت های بنی امیه و بنی عباس نسبت به حضرت ابوطالب(ع) بی مهری کردند، با وجود اینکه یکی از شخصیت های تاثیرگذار در دوران بعثت، حضرت ابوطالب بود و باید او به درستی معرفی شود اما کار شایسته ای در این عرصه انجام نشده. حدود ۶۰۰ مقاله به همایش حضرت ابوطالب(ع) رسید و همه مذاهب به نوعی در این همایش ورود کردند؛ یکی از مفتی های سوریه در آن همایش در خصوص حضرت ابوطالب گفت ابوطالب حتما مومن است و هر کسی در ایمان شک کند، گناه بر گردنش است. داشنگاه های الازهر و زیتونه و واشنگتن در آن همایش به نوعی حضور داشتند، آثار همایش ۳۰ جلد کتاب است که ۱۸ جلد آن چاپ شده است.
وی ادامه داد: در مجمع جهانی اهل بیت(ع)، خبرگزاری ابنا مشغول به فعالیت است که سخنان مراجع و عالمان بزرگ را به ۲۵ زبان به جهانیان منتقل می کند و این خبرگزاری تاثیرات بزرگی داشته است و به نوعی هدایت جریان های فکری در کشورها را بر عهده دارد.
دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت(ع) با ابراز تشکر از پرداختن آیت الله العظمی یعقوبی به بحث فقه الاجتماع گفت: شما به صورت موسع به این بحث پرداختید، یک مقداری از این بحث ها در کتاب های شما بود، مقاله شما را در این خصوص در حرم امام علی(ع) مطالعه کردم. چند نکته به ذهنم می رسد که به نظرم قابل تامل است و باید یک بار تعریفی در حوزه فقه الاجتماع در حوزه های علمیه داشته باشیم. باید از دیدگاه شما بیشتر استفاده کنیم، من درس خارج فقه خود را در سال ۱۳۸۲ شروع کردم و زمانی که در اروپا بودم، هفته ای دو روز درس خارج فقه داشتم، اکنون هم با وجود مشغله ها اما تدریس را ادامه داده ام. اکنون لجنه ای را تشکیل دادیم که کار تتبع را انجام بدهند، اما به اندازه شما فرصت موسع برای پرداختن به این حوزه را ندارم لذا ورود شما به این موضوعات ارزشمند است.
وی افزود: تردیدی نیست که احکام اجتماعی در اسلام بیشتر از احکام فردی است و شاید همه احکام فردی به حوزه های اجتماعی برگردد. این در دیدگاه های علامه طباطبایی در تفسیر المیزان آمده و او به صورت مفصل به حوزه های اجتماعی در برخی از مجلدات این تفسیر پرداخته است. من فکر می کنم خود مجموعه احکام به دو نوع توسعه و بلکه به سه نوع توسعه می پردازد که به اجتماعیات برمی گردد، فقه اهل بیت(ع) فقه توسعه ارتباطات اجتماعی است.
آیت الله رمضانی در خصوص انواع ارتباطات تصریح کرد: ما پنج نوع ارتباطات داریم که شامل ارتباط با خود، ارتباط با خداوند، ارتباط انسان با انسان، ارتباط بین المللی و ارتباط ولایی است. به گمانم بیان امام باقر در مورد “بنی الاسلام علی خمس” اشاره به این پنج ارتباط دارد و به برخی از این مصادیق می پردازند، نماز اشاره به ارتباط با خداوند، روزه اشاره به ارتباط با نفس، زکات اشاره به ارتباط با دیگران، حج اشاره به ارتباط با دولت ها و ولایت هم اشاره به ارتباط ولایی دارد. دسته بندی انواع ارتباطات از سال ۶۹ به ذهنم افتاد و یک جزوه ای نوشتم که کتابی در مورد رابطه ها شد، گرچه برخی از کتاب های من به زبان های عربی، ترکی و مالایی ترجمه شده، اما این کتاب تاکنون به زبان عربی ترجمه نشده است.
وی ادامه داد: فکر می کنم ما باید در کتاب های فقهی مسیری را باز کنیم تا از حوزه فقه فردی به فقه اجتماعی و نظامات اجتماعی سوق پیدا کنیم و این مساله ای بسیار مهم است. یک نکته ای استاد احمدی تبار اشاره کرد و استفاده کردم که شما وقتی به احکام اجتماعی توجه داشته باشید به نظام حکومتی می رسید، چون بدون چنین نظامی، احکام اجتماعی قابل پیاده شدن نیست. شاید چون امیدی برای تشکیل حکومت بین فقها نبود، آنها از این جهت به حوزه های اجتماعی نپرداختند. مقدس اردبیلی در کتاب مجمع الفائده وقتی به بحث جهاد می رسد می گوید یکی از انواع جهاد، جهاد ابتدایی است که برای آن، اذن امام نیاز است و ضرورتی ندارد که این بحث را اکنون اطاله بدهیم.
دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت(ع) افزود: همان طور که اشاره شد در روایات ما وقتی به حوزه امامت و رهبری پرداخته می شود معلوم می شود جایگاه امام در ارائه مفاهیم دینی جایگاه ویژه ای است، این روایت در اصول کافی از امام رضا(ع) عجیب است که فرمودند «امامتنا امان للفرقه و اطاعتنا نظام للمله» این روایت اهمیت جریان رهبری و امامت را می رساند که همه امور تنسیقش باید به واسطه امام باشد.
آیت الله رمضانی با اشاره به دوره حضور امام خمینی(ره) در نجف اشرف اظهار کرد: شجاعت امام راحل بود که به نجف بیاید و بحث ولایت فقیه را از میان کتاب بیع بیرون آورد و در این جا به صورت مستقل مطرح کند. برخی ذهنیت شان این بود که ایشان چه بحثی را می خواهد مطرح کند، مگر بحث ولایت فقیه این قدر مهم است که امام خمینی(ره) آن را به این شکل مطرح کند؟ معجزه ای که امام راحل کرد این بود که جریان ارتباط عالمان دین با مردم را از محدث بودن و مرجعیت به امامت تبدیل کرد تا این رابطه، رابطه بین امام و امت باشد.
وی ادامه داد: تعبیری که آیت الله العظمی یعقوبی فرمودند این است که حکومت یک امر ضروری است. امام خمینی(ره) در کتاب ولایت فقیه در صفحه اول یا هفت اشاره می کنند که اگر ما تصور درست از ولایت فقیه داشته باشیم، تصدیق هم به دنبالش خواهد بود، نیازی به استدلال هم نداریم.
دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت(ع) افزود: حضور ما نزد شما از باب ارائه نکاتی درباره فعالیتهای مجمع جهانی اهل بیت بود و امیدواریم بتوانیم خدمتی در خور به مرجعیت و پیروان اهل بیت علیهم السلام داشته باشیم.
آیت الله رمضانی با دعوت آیت الله العظمی یعقوبی برای سفر به ایران اظهار کرد: ان شاء الله به ایران تشریف بیاورید و این سفر بین یک تا دو ماه باشد و در خدمت شما باشیم و با شخصیت ها دیدار داشته باشید و با برنامه های مختلف آشنا شوید.
وی ادامه داد: من یک نکته ای را از فرمایش آیت الله العظمی یعقوبی استفاده کردم که معارف قرآن، معارف فطری و عقلی و اهل بیتی است و می خواهم خاطره ای را در این ارتباط بگویم. در شهر پوستدام در نزدیکی برلین یک موسسه ای است که پروژه ۱۵ ساله داشت و خود دولت آلمان به این موسسه پنج میلیون یورو داده بود که بگوید قرآن کتاب امروز نیست، پیامبرش عرب بود، مخاطبش عرب است و عبارت هایش هم عربی است و برای یک زمان خاصی بوده است و باید اکنون خیلی از آیات قرآن را کنار بگذاریم و تنها آیاتی که موعظه و پند است را بگیریم. ما با مسئول این موسسه جلسه داشتیم جوابی که به او دادیم این بود که گرچه قرآن عربی است ولی پیامبرش برای همه بوده است، آیات ( وما أرسلناک إلا کافه للناس ) و ( وما أرسلناک إلا رحمه للعالمین ) اشاره به این مساله دارد. مدیریت پیامبر(ص) اخلاقی بود و مخاطب قرآن عقل و فطرت است و این عقل و فطرت، دیروز، امروز و فردا نمی شناسد و در هر زمانی مخاطب قرآن است، امروز قرآن می تواند همه بشریت را به خطاب خود دعوت کند.
دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت(ع) افزود: در اروپا در دانشگاه سوربن۱۱ سال با علمای مسیحی ارتباط و جلسات دیالوگ داشتیم تا به قدر وسع بتوانیم مدرسه و فرهنگ اهل بیت(ع) را در آنجا جا بیندازیم. در یک جلسه ای که ضبط و کتابش با ۴۵۰ صفحه آماده شده است، رئیس دانشکده کاتولیک سوربون در آنجا گفت که فرهنگ شیعه با اجتهاد پویا می تواند پاسخگوی پرسش هایی باشد که ما تاکنون نتوانستیم جواب آن ها را دریابیم.
در انتها دبیر مجمع جهانی اهل بیت خاطرنشان کرد: خیلی خوشحال شدیم که به محضر شما رسیدیم و دوستان ما هم بهره مند شدند. دوست داریم ساعت ها در نزد شما بنشینیم و ان شاء الله وقتب به ایران بیایید در خدمتتان خواهیم بود.