آیت‌الله رمضانی: صبر و مقاومت در دشواری‌ها از ویژگی‌های مومن است
مراسم یادبود پیر جهاد و مقاومت حاج حسن جوشان، شامگاه جمعه ۱۰ مرداد ۱۴۰۴ با سخنرانی آیت الله رضا رمضانی دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت(ع) در مدرسه علمیه آیت الله العظمی بهجت در شهر قم برگزار شد.
آیت الله رمضانی در ابتدای سخنان خود با تسلیت شهادت امام حسن مجتبی(ع) با اشاره به ضرورت آموزش اظهار کرد: امام حسن مجتبی(ع) در روایتی فرمودند که «علم الناس علمک، و تعلم علم غیرک فتکون قد أتقنت علمک و علمت ما لم تعلم»(دانایی‌ات را به مردم بیاموز و دانش دیگران را فراگیر، در این صورت هم دانائیت را عمیق کرده‌ای و هم آنچه را که نمی‌دانی، فرا گرفته‌ای.) براساس این روایت باید علم خود را به دیگران آموزش بدهید چون علم، سلطنت و اقتدار می آورد و جامعه را رشد می دهد، اما جهل باعث انحطاط می شود. انسان باید درصدد یاد گرفتن باشد و فکر نکند به مرحله ای رسیده است که نیاز به یادگیری ندارد. علم و دانش یک امر بی نهایت است و انسان هر چقدر که به سمت آن برود باز تمامی ندارد. البته برخی از افراد از این که نمی دانند، آگاه نیستند و این افراد باید به سراغ علم دیگران بروند.
وی، استفاده از علم دیگران را ضروری دانست و تصریح کرد: استفاده از علم دیگران موجب می شود که علم انسان، متقن شود و اگر انسان حرفی بزند آن حرفش برای بقیه، سند باشد و این مسئله خیلی مهم است. برخی افراد، حرف های محکمی نمی زنند و آنها برای برطرف کردن این اشکال باید از علم دیگران استفاده کنند تا علم خودشان محکم شود. انسان باید چیزی که نمی داند را از دیگران بیاموزد.
دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت(ع) افزود: امام حسن در روایت دیگری فرمودند که «لا أدب لمن لا عقل له»(آن کس که عقل ندارد، ادب ندارد) اینجا ادب اشاره به رفتار آدمی دارد، هر چه به لحاظ رفتاری بروز کند، ادب است و ربط تنگاتنگی بین ادب و خرد است. مهم است که مجموعه رفتار انسان تحت مدیریت خرد و عقل باشد و این مسئله، رفتار انسان را تاثیرگذار می کند. در تاریخ خوانده ایم که مرد شامی از شام با بغض نسبت به امام حسن مجتبی(ع) به مدینه آمد اما یک رفتار این امام معصوم موجب شد که امام حسن مجتبی(ع) به محبوب ترین فرد نزد مرد شامی تبدیل شود.
آیت الله رمضانی با اشاره به اهمیت تفکر اظهار کرد: تفکر موجب حیات می شود و در روایات آمده است که یک ساعت تفکر می تواند گاهی ارزشی بالاتر از ۷۰ سال عبادت داشته باشد. انسان اگر اندیشیدن را بیاموزد راه حل بسیاری برای مسائل پیدا می کند. کسی که بخواهد بصیرت پیدا کند باید اندیشیدن را انجام بدهد و معرفت خود را زیاد کند. انسان اگر می خواهد در کنار امام معصوم قرار بگیرد باید خود را قوی کند.
وی ادامه داد: امام رضا(ع) در روایتی فرمودند که «لا یکونُ المؤمنُ مؤمنا حتّی تکونَ فیه ثلاثُ خِصالٍ : سُنّهٌ مِن ربِّهِ ، وسُنّهٌ مِن نبیِّهِ صلی الله علیه و آله ، وسنّهٌ مِن ولیِّهِ علیه السلام ؛ فأمّا السُّنَّهٌ مِن ربّهِ فکِتْمانُ السِّرِّ ، وأمّا السُّنَّهُ مِن نبیِّه صلی الله علیه و آله فمُداراهُ النّاسِ ، وأمّا السُّنَّهُ مِن ولیِّهِ علیه السلام فالصَّبرُ فی البَأْساءِ والضَّرّاءِ» (تا سه خصلت در مؤمن نباشد، مؤمن نیست: خصلتی از پروردگارش، خصلتی از پیامبرش صلی الله علیه و آله و خصلتی از ولیّ خدا . امّا خصلت پروردگارش، نهفتن راز است؛ و خصلت پیامبر خدا صلی الله علیه و آله ، ملایمت با مردم است؛ و خصلت ولیّ خدا، شکیبایی در تنگنا و سختی است) مومن باید اهل کتمان باشد و لازمه سرّ نگهداشتن، شرح صدر است. کسی که ضیق قدر دارد نمی تواند به این جایگاه دست یابد. همچنین ویژگی دیگر مومن، مدارا با مردم است. رسول اکرم(ص) فرمودند که من برای مدارا با مردم، مبعوث شدم، البته شیوه تعامل ایشان با مشرک و دشمن عنود، متفاوت بود.
دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت(ع)، با بیان این که صبر و مقاومت در دشواری ها از ویژگی های مومن است، افزود: در زیارت جامعه کبیره آمده است که در کنار امام بودن، قدرت و توان می خواهد تا انسان مومن بتواند آزمایش ها را پشت سر بگذارد. یکی از درگاه هایی که مومن در آن آزمایش می شود در کنار امام بودن است. کسانی که در خدمت امام معصوم هستند و در مسیر امام، حرکت می کنند در مسیر نجات هستند. ولی کسانی که از این باب ورود نکنند دچار خسران می شوند.
عضو مجلس خبرگان رهبری با بیان این که حضرت امیرالمومنین(ع)، دو ویژگی مهم شبهه را ذکر کردند، افزود: حضرت امیرالمومنین(ع) در خطبه ۹۳ نهج البلاغه فرمودند که «إِنَّ الْفِتَنَ إِذَا أَقْبَلَتْ شَبَّهَتْ وَ إِذَا أَدْبَرَتْ نَبَّهَتْ، یُنْکَرْنَ مُقْبِلَاتٍ وَ یُعْرَفْنَ مُدْبِرَاتٍ» (هنگامی که فتنه ها روی می آورد به شکل حق خودنمایی می کند و هنگامی که پشت می کند (مردم را از ماهیّت خود) آگاه می سازد. در حال روی آوردن ناشناخته است و به هنگام پشت کردن شناخته می شود) توابین بعد از واقعه عاشورا در کربلا به سر و صورت خود می زدند، اما آنها بصیرت لازم را نداشتند که به وقت عمل کنند. گاهی اوقات دیر عمل کردن اشتباه است و به وقت عمل کردن، اهمیت دارد. فتنه وقتی که می آید ناشناخته است، فتنه در زمان حضرت امیرالمومنین(ع) به یک شکل و در زمان امام حسن مجتبی(ع) به شکل دیگر بود.
وی ادامه داد: مظلوم تر از امام حسین(ع)، امام حسن(ع) و مظلوم تر از امام حسن(ع)، حضرت امیرالمومنین(ع) بود. علامه امینی می گفت که از خداوند عمر دیگری را می خواهم تا برای مظلومیت حضرت امیرالمومنین(ع) گریه کنم. پیکر امام علی(ع) پس از شهادت به صورت شبانه، تشییع شد. امام حسن(ع) نیز وصیت کردند که در صورت امکان، پیکرشان در کنار رسول خدا(ص) دفن شود، اما پیکر ایشان تیرباران شد و انجام وصیت، ممکن نبود. امام حسن مجتبی(ع) بعد از رسیدن به خلافت شروع به نامه نگاری کردند و چندین نامه به معاویه فرستادند، معاویه به صورت بی ادبانه به این نامه ها پاسخ داد، او می دانست که امام حسن(ع) از وظایف خود به عنوان امام معصوم کوتاه نمی آیند و حسن همان علی است.
آیت الله رمضانی با اشاره به تقابل بین امام حسن(ع) و معاویه اظهار کرد: پس از رسیدن امام حسن(ع) به خلافت، سپاه شام و سپاه امام حسن(ع) به سمت یکدیگر حرکت کردند تا این که این دو سپاه به هم رسیدند، پیک هایی بین آنها رد و بدل شد و در زمان خروج این پیک ها، شایعاتی مطرح گردید و عده ای تحت تاثیر این شایعات قرار گرفتند. عبیدالله بن عباس که فرماندهی چهار هزار نفر را در سپاه امام حسن مجتبی(ع) داشت، تحت تاثیر تطمیع معاویه قرار گرفت، معاویه به او گفت که امام حسن(ع) صلح کرده است و من قدرت در دست دارم و تو را فرمانده سپاه خود منصوب خواهم کرد، این گونه، عبیدالله بن عباس همراه با سربازانش از سپاه امام حسن(ع) خارج شدند. معاویه برای تطمیع دیگر فرماندهان لشکر امام حسن(ع) نقشه کشید، ولی نتیجه نگرفت، اما در نهایت با این وجود، لشکر امام حسن(ع) متلاشی شد، چون همه لشکریان عشق به امام حسن(ع) نداشتند. پس از این ماجرا، عده ای صحبت های زشتی به امام حسن(ع) زدند و گفتند که این امام معصوم، آنها را ذلیل و خوار کرده است و حتی به امام حسن(ع) حمله و ایشان را به شدت مجروح کردند.
دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت(ع) با بیان این که صلح امام حسن(ع) پس از پایان یافتن تمام فرصت ها برای مقاومت بود، افزود: این امام معصوم در زمان صلح جز یک عده خاص یاران دیگری نداشتند و دیگر توان مقاومت برای ایشان ممکن نبود، لذا به تعبیر مقام معظم رهبری، امام حسن(ع) صلح قهرمانانه کردند، ایشان در این صلح که پنج بند داشت، امتیازی به معاویه ندادند. براساس بندهای صلح، بعد از معاویه، خلافت با امام حسن(ع) بود و معاویه حق انتصاب خلیفه بعد از خود نداشت و باید ناسزاگویی به حضرت امیرالمومنین(ع) متوقف می شد.
وی، امام حسن(ع) را مواجه با فتنه دانست و تصریح کرد: در دوران امام حسن(ع) خیلی ها نتوانستند فتنه را بشناسند. البته شخصیت هایی مثل حجر بن عدی و قیس بودند که با امام حسن(ع) باقی ماندند، اما ناراحتی هایی داشتند و حرف هایی هم زدند که پشیمان شدند. عده ای هم بودند که نامهربانی کردند و امام حسن(ع) در مظلومیت قرار گرفتند، ایشان در خانه خودشان هم مظلوم بودند و جعده همسر امام حسن(ع) با تطمیع از سوی معاویه، این امام معصوم را مسموم کرد و به شهادت رساند.
آیت الله رمضان خاطرنشان کرد: فتنه آن است که با لباس زیبا ظهور می کند، مثل امروز که سیاستمداران غربی با زبان حقوق بشر می گویند که جنگ می کنیم تا صلح تحقق یابد. برای این که انسان در میدان فتنه بتواند به خوبی فتنه را بشناسد، لازم است ایمان خود را حفظ کند. دشمنان، ایمان و دین ما را هدف قرار دادند و ما هزینه های زیادی دادیم. در جنگ تحمیلی ۱۲ روزه شهدایی را دادیم که جزو فرماندهان نظامی کشور به شمار می رفتند، آنها دانش آموخته مکتب امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری بودند و هر کدام از آنها یک ملت بودند، باید این شهدا را می دادیم تا عزت و اقتدار کشورمان حفظ شود، همان طوری که پیامبر(ص)، حضرت حمزه، حضرت امیرالمومنین(ع)، عمار یاسر و مالک اشتر و امام حسین(ع)، وجود خودشان را دادند تا اسلام حفظ گردد.
پایان پیام/
